Môi trường và bảo vệ môi trường có tầm quan trọng đặc biệt đối với sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước, của tỉnh, địa phương, đời sống của con người, sinh vật và tự nhiên. Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII xác định tầm nhìn và định hướng phát triển giai đoạn 2021-2030 “lấy bảo vệ môi trường sống và sức khỏe Nhân dân làm mục tiêu hàng đầu”, “xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, thân thiện với môi trường”.
Trong giai đoạn hiện nay, bảo vệ môi trường phân loại, xử lý rác thải sinh hoạt có ý nghĩa quan trọng đặc biệt khi được thể chế hóa, Luật hóa bằng những quy định cụ thể tại Luật bảo vệ môi trường năm 2020, trong đó, theo quy định tại Điều 60, hộ gia đình và cá nhân có trách nhiệm “giảm thiểu, phân loại chất thải rắn sinh hoạt”. Cũng theo quy định của Luật, chất thải rắn sinh hoạt “là chất thải rắn phát sinh trong sinh hoạt thường ngày của con người”, do chính con người thải ra trong đời sống hàng ngày và chiếm tỷ lệ cao nhất trong các loại chất thải ra môi trường. Để việc thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại hộ gia đình đạt hiệu quả, đúng quy định của Luật, “Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức chính trị – xã hội các cấp vận động cộng đồng dân cư, hộ gia đình, cá nhân”, trong đó có Hội Liên hiệp phụ nữ có vai trò rất quan trọng trong công tác tuyên truyền, vận động và trực tiếp tham gia phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn, “tổ chức phản biện chính sách và giám sát bảo vệ môi trường”, “ giám sát cộng đồng dân cư, hộ gia đình, cá nhân thực hiện giảm thiểu, phân loại chất thải rắn sinh hoạt phát sinh từ hộ gia đình, cá nhân”.
Hội viên phụ nữ phường Mạo Khê (TX Đông Triều) thực hiện tái chế rác thải hữu cơ thành phân vi sinh để sử dụng trong trồng rau tại gia đình.
Luật bảo vệ môi trường năm 2020 đã quy định “chậm nhất ngày 31/12/2024, hộ gia đình, cá nhân, chủ nguồn quản lý chất thải phải thực hiện phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn”; trường hợp không phân loại hoặc phân loại chất thải rắn sinh hoạt từ hộ gia đình không đúng quy định “phải chi trả giá dịch vụ thu gom, vận chuyển và xử lý như đối với chất thải rắn sinh hoạt khác”; bị“phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với hành vi hộ gia đình, cá nhân không phân loại chất thải rắn sinh hoạt theo quy định; không sử dụng bao bì chứa chất thải rắn sinh hoạt theo quy định. Để thực hiện tốt quy định của Luật, trong thời gian tới, các cấp Hội phụ nữ trong tỉnh cần tăng cường tuyên truyền, vận động cán bộ hội viên, phụ nữ chủ động tham gia phân loại chất thải rắn sinh hoạt ngay tại hộ gia đình để giảm thiểu chất thải ra môi trường. Tập trung tuyên truyền quán triệt và thực hiện đồng bộ các giải pháp để cụ thể hóa phong trào bảo vệ môi trường do UBND tỉnh triển khai, trong đó phát huy tốt vai trò nòng cốt của cán bộ, hội viên phụ nữ các cấp, góp phần chung tay thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh lần thứ XV, Chương trình hành động số 01-CTr/TU ngày 09/10/2020 của Tỉnh ủy thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh lần thứ XV với mục tiêu, nhiệm vụ: “Tỷ lệ thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt đô thị và các xã đảo, các xã có hoạt động du lịch, dịch vụ bảo đảm tiêu chuẩn quy chuẩn trên 99%”; “Nâng cao hiệu quả hệ thống thu gom, xử lý rác thải và nước thải tại các thành phố, khu đô thị tập trung”.
Tuyên truyền, vận động thực hiện nghiêm các quy định của Luật bảo vệ môi trường năm 2020 là nhiệm vụ không chỉ của tổ chức, địa phương, cơ quan, đơn vị mà còn là trách nhiệm của mỗi hộ gia đình trên địa bàn tỉnh, trong đó có vai trò nòng cốt của Hội Liên hiệp phụ nữ các cấp và đặt ra yêu cầu tập trung tuyên truyền, vận động để tăng cường nhận thức, chuyển đổi hành vi thực hiện mô hình phân loại rác thải sinh hoạt và xử lý rác hữu cơ tại hộ gia đình, đây là việc làm cần thiết, là giải pháp trước mắt có thể thực hiện ngay trong tổ chức Hội, trên cơ sở các mô hình hiện có của Hội LHPN đã hướng dẫn thực hiện những năm qua. Trong thời gian tới, Ban Thường vụ Hội LHPN tỉnh tập trung tuyên truyền, triển khai thực hiện Đề án “Tăng cường nhận thức, chuyển đổi hành vi thực hiện mô hình phân loại rác thải sinh hoạt và xử lý rác hữu cơ tại hộ gia đình, góp phần giảm thiểu rác, chất thải ra môi trường, giai đoạn 2023 – 2025” khi được tỉnh phê duyệt, góp phần đưa Luật bảo vệ môi trường sớm hiện thực hóa trong cuộc sống của Nhân dân./.
Nguyễn Mai Thương
