Trong tiến trình phát triển và hội nhập chung của đất nước, phụ nữ luôn đóng vai trò quan trọng, đồng thời ngày càng thể hiện sự tích cực khi tham gia vào nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội. Người phụ nữ Quảng Ninh trong thời đại mới cũng đang khẳng định vai trò quan trọng với nội lực từ tri thức, đạo đức và sự sáng tạo.
Trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh hiện có 273.564 hội viên hội phụ nữ các cấp. Trong thời gian qua, phong trào thi đua “Xây dựng hình ảnh người phụ nữ Quảng Ninh thời đại mới có tri thức, đạo đức, sức khỏe, năng động, sáng tạo, văn minh, thân thiện” đã được triển khai rộng khắp, gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cùng việc phấn đấu rèn luyện phẩm chất của người phụ nữ trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước.
Với nhiều hoạt động thiết thực, phong trào đã góp phần phát huy nội lực, tạo điều kiện thuận lợi để phụ nữ trong tỉnh phát triển toàn diện. Cùng với đó, sự kết nối tập hợp của các cấp hội đã tạo nên sức mạnh tập thể ngày càng lớn mạnh, tiếp thêm động lực cho phụ nữ cống hiến, tạo nên những thay đổi tích cực trong cộng đồng xã hội.
Xây tổ ấm và phát triển kinh tế – xã hội
Nghị quyết số 17-NQ/TU (ngày 30/10/2023) của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Quảng Ninh trở thành nguồn lực nội sinh, động lực cho phát triển nhanh, bền vững đã nêu rõ mục tiêu: “Xây dựng gia đình ấm no, tiến bộ, hạnh phúc, văn minh, thực sự là tế bào lành mạnh của xã hội, nơi duy trì nòi giống, môi trường lưu giữ, giáo dục, trao truyền các giá trị văn hóa dân tộc, nuôi dưỡng, bồi đắp nhân cách, lối sống tôn trọng đạo lý truyền thống tốt đẹp của dân tộc trong mỗi con người Quảng Ninh”.
Do đó, vai trò chủ thể của phụ nữ trong xây dựng gia đình ấm no, tiến bộ, hạnh phúc, văn minh luôn được đề cao. Các cấp hội từ tỉnh đến cơ sở thường xuyên tổ chức những hoạt động hỗ trợ phụ nữ nâng cao kiến thức, kỹ năng tổ chức cuộc sống gia đình, xây dựng gia đình hạnh phúc; kỹ năng phòng tránh tệ nạn xã hội từ gia đình, bạo lực gia đình, xóa bỏ các hủ tục, lối sống thực dụng, tập quán lạc hậu trong hôn nhân và gia đình…
Phụ nữ cũng phát huy vai trò trong quản lý, giáo dục con em và người thân trong gia đình không vi phạm pháp luật, mắc các loại tệ nạn xã hội, thực hiện tốt các quy định của pháp luật về an toàn giao thông, xây dựng văn hóa giao thông và các quy định về đảm bảo an toàn thực phẩm. Tích cực tham gia xây dựng nếp sống văn hóa, giữ gìn vệ sinh môi trường, thu gom và phân loại rác thải đúng quy định, duy trì các tuyến đường hoa, bảo vệ, giữ gìn cảnh quan môi trường “sáng, xanh, sạch, đẹp” góp phần thực hiện tiêu chí “5 không”.
Trong lĩnh vực phát triển KT-XH, phụ nữ Quảng Ninh ngày càng tham gia nhiều hơn vào công tác xã hội, chiếm tỷ lệ cao trong lực lượng lao động. Đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, doanh nhân nữ phát triển mạnh cả về số lượng và chất lượng. Với chủ trương sản xuất nông nghiệp của tỉnh theo hướng phát triển nông nghiệp sạch, hữu cơ, công nghệ cao, sản xuất tập trung, quy mô lớn, sản xuất sản phẩm OCOP, nhiều phụ nữ đã nhanh chóng tiếp cận và làm chủ quy trình sản xuất công nghệ cao, sản xuất theo chuỗi giá trị, hàng hóa mang đặc trưng vùng miền đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng, đưa hàng chế biến nông, lâm, thủy sản ra thị trường trong nước và quốc tế. Đồng thời, tích cực chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng đa dạng mô hình, ngành nghề, nâng cao giá trị sản phẩm, góp phần tích cực trong xây dựng nông thôn mới.
Thông qua phong trào “Phụ nữ làm kinh tế giỏi”, “Giúp phụ nữ nghèo có địa chỉ”, các cấp hội phụ nữ của Quảng Ninh đã tập trung nguồn lực hỗ trợ phụ nữ nghèo phát triển kinh tế, thoát nghèo bền vững; vận động, hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế theo hướng hình thành chuỗi sản phẩm gắn với Chương trình OCOP. Phụ nữ trên địa bàn tỉnh cũng được hỗ trợ khởi nghiệp, xây dựng, hiện thực hóa ý tưởng, vốn khởi sự kinh doanh; tuyên truyền vận động chị em tham gia các lớp tập huấn về đào tạo kỹ năng quản trị doanh nghiệp, kỹ năng khởi nghiệp…
Theo Chủ tịch Hội LHPN tỉnh Nguyễn Vũ Thu Hòa, phụ nữ Quảng Ninh đang ngày càng thích ứng cao với sự phát triển của xã hội mới. Họ là những người bà, người mẹ hết lòng chăm lo cho gia đình, con cháu, với tinh thần sẻ chia, đồng hành, khích lệ các thế hệ sau không ngừng học hỏi, đổi mới, tiến bộ, tránh xa tệ nạn xã hội. Rất nhiều phụ nữ đã trở thành những doanh nhân phát huy cao tinh thần tự chủ, nỗ lực vượt qua vô vàn khó khăn của bối cảnh chung, cũng như điều kiện tài chính, vận hành của mỗi doanh nghiệp, từ đó sáng tạo và đổi mới trong kinh doanh, tích cực thực hiện trách nhiệm xã hội theo các tiêu chí chuyên nghiệp, nhân văn. Những phong trào, mô hình thiết thực trong xây dựng gia đình hạnh phúc và phát triển kinh tế được nhiều phụ nữ hưởng ứng là dấu hiệu cho thấy niềm tin và ý chí vươn lên của những người phụ nữ của mảnh đất di sản.
Tích cực tham gia phát triển văn hóa, giáo dục, học tập suốt đời
Văn hóa, con người Quảng Ninh được coi là nền tảng tinh thần, là nguồn lực nội sinh, động lực quan trọng cho sự phát triển nhanh, bền vững của tỉnh, do đó xây dựng đời sống văn hóa trong cộng đồng và đẩy mạnh bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc là một nhiệm vụ quan trọng và cần rất nhiều nỗ lực từ các cấp, ngành, trong đó có vai trò của người phụ nữ.
Phát huy vai trò, trách nhiệm trong xây dựng đời sống văn hóa cộng đồng, các cấp hội phụ nữ Quảng Ninh đã xây dựng mới nhiều mô hình, CLB về phát huy giá trị văn hóa, con người. Nổi bật là phong trào “Mỗi phụ nữ lựa chọn một hình thức văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao phù hợp để rèn luyện sức khỏe” thiết thực hưởng ứng cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” đã thu hút 513 CLB bóng chuyền hơi, với 7.787 hội viên phụ nữ tham gia, 40 CLB bóng đá nữ, với 641 hội viên, phụ nữ tham gia, 162 chương trình văn hóa, văn nghệ được tổ chức, 854 CLB, 926 mô hình dân vũ, CLB dân vũ trong toàn tỉnh, với 19.941 hội viên phụ nữ tham gia.
Liên quan đến các mô hình phát huy giá trị văn hóa, hiện trên toàn tỉnh có 22 mô hình, CLB về giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, thu hút hơn 1.000 hội viên, phụ nữ tham gia. Tiêu biểu như CLB văn hóa văn nghệ, hát soóng cọ, hát then, CLB thêu may hoa văn trang phục dân tộc Dao Thanh Phán, CLB may trang phục dân tộc Dao Thanh Y, CLB phụ nữ dân tộc liên thế hệ bảo tồn và phát huy trang phục truyền thống, CLB phụ nữ phát huy giá trị truyền thống văn hoá địa phương, CLB phụ nữ đánh sênh tiền, CLB giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Dao, các lớp học tiếng Dao Thanh Y…
Bà Bàn Thị Xuân là một trong số ít những người còn giữ nghề may thêu trang phục truyền thống dân tộc Dao tại xã Đồn Đạc, huyện Ba Chẽ (huyện miền núi có 14 dân tộc cùng sinh sống). Vẫn sử dụng máy may đạp chân, cùng các chất liệu vải, màu đặc trưng của dân tộc Dao, bà Xuân được mọi người tin tưởng đặt may trang phục cưới hoặc những bộ quần áo dịp lễ, Tết.
Bà Xuân cho biết: Tôi thường may mỗi bộ quần, áo lễ trong khoảng 2 tháng, với trang phục cưới là 3 tháng. Thời gian lâu nhất là dành cho việc tỉ mẩn thêu từng họa tiết lên vải. Phụ nữ Dao không thêu trên mẫu sẵn, mà dựa vào trí nhớ về những họa tiết được trao truyền nhiều đời từ các bà, các mẹ và trí tưởng tượng để khéo léo sáng tạo. Nhờ đó, mỗi sản phẩm tạo ra đều có vẻ đẹp, sự sáng tạo riêng, song vẫn đảm bảo giữ đúng các màu sắc, hoa văn truyền thống. Điều này đã gây ấn tượng mạnh mẽ đối với du khách khi khám phá những hình ảnh, hoạt động khác biệt ngay trong thời đại sản xuất công nghiệp như hiện nay.
Trong mọi lĩnh vực, phụ nữ Quảng Ninh luôn tự tin khẳng định năng lực, trình độ tri thức, đồng thời không ngừng nỗ lực để học tập, nâng cao trình độ, sẵn sàng tiếp cận với những kiến thức thời đại mới. Hiện đội ngũ nữ cán bộ, công chức, viên chức của tỉnh có trình độ thạc sĩ trở lên là 1.655 người, trong đó tiến sĩ và tương đương là 86 người; 82,22% cán bộ nữ chủ chốt các sở, ban, ngành, đoàn thể, địa phương của tỉnh có trình độ đào tạo sau đại học.
Thạc sĩ Toán học, Nghiên cứu sinh Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam, giảng viên Trường Đại học Ngoại thương (cơ sở Quảng Ninh) Lê Thị Thanh Hoa đã nhiều năm gắn bó với công tác giảng dạy, nghiên cứu khoa học và hướng dẫn sinh viên nghiên cứu khoa học. Chị Hoa là tác giả của nhiều bài báo, công trình nghiên cứu khoa học đã công bố; trung bình mỗi năm chị hướng dẫn 6-7 nhóm sinh viên nghiên cứu khoa học và có tác phẩm đạt xuất sắc trong Cuộc thi chính luận về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng lần thứ IV năm 2024.
“Với vai trò là một giảng viên đại học, tôi xác định việc học tập, nghiên cứu khoa học có ý nghĩa quan trọng tr0ng việc không ngừng phát triển bản thân, làm mới tư duy trong bối cảnh thời đại công nghệ đang phát triển ngày càng nhanh chóng. Mỗi vấn đề nghiên cứu, tôi đều tìm cách kết nối với thực tiễn vận hành để không rơi vào tình trạng “lý luận suông”, mà phải là “lý luận có ích” đúng như lời Bác Hồ đã răn dạy. Tôi luôn mong muốn truyền lửa cho sinh viên những kiến thức, cách thức tư duy từ tổng quát đến thực tiễn, để các em sớm nâng cao nhận thức, hình dung được sự cần thiết của việc học tập, rèn luyện kiên trì, bài bản cả về tri thức lẫn kĩ năng, tác phong làm việc ngay từ khi còn trên ghế nhà trường. Ở một địa bàn giàu truyền thống văn hóa và đang phát triển năng động như Quảng Ninh, tôi cùng các đồng nghiệp cũng luôn nỗ lực tạo môi trường giáo dục hiệu quả, gắn kết để sinh viên không chỉ trưởng thành về tri thức, mà còn khơi dậy niềm tự hào với văn hóa truyền thống của địa phương, của đất nước, để từ đó có ý thức cao về giữ gìn bản sắc văn hoá và sẵn sàng hội nhập toàn cầu” – Thạc sĩ Lê Thị Thanh Hoa chia sẻ.
Ở mỗi vai trò khác nhau, phụ nữ Quảng Ninh đều thể hiện vẻ đẹp của sự tự tin, bản lĩnh, tài năng và tinh thần tự lực cao. Họ thực sự là “những bông hoa đẹp và tươi tắn”, là một trong những nguồn lực nội sinh, động lực quan trọng đưa Quảng Ninh tiến xa hơn trên mọi lĩnh vực trong thời đại mới.
