Lịch sử Việt Nam từ thời đại vua Hùng đến thời đại Hồ Chí Minh đã trải qua những chặng đường oanh liệt và đầy thử thách trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trên suốt hành trình đó, hình ảnh người phụ nữ Việt Nam thông minh sáng tạo, cần cù lao động và dũng cảm chiến đấu đã thể hiện vai trò quan trọng của mình trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.
Như đại thi hào Ấn Độ R. Tagore từng nói: “Đầu tư vào một người đàn ông ta được một người chồng tốt, đầu tư vào một người phụ nữ ta được một gia đình tốt”. Câu nói này đã khẳng định vai trò to lớn của người phụ nữ trong việc xây dựng gia đình và xã hội ở bất cứ thời đại hay quốc gia nào.
Truyền thống phụ nữ Việt Nam anh hùng
Trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam, phụ nữ đã có những đóng góp vô cùng to lớn trên nhiều lĩnh vực. Bằng sức lao động sáng tạo của mình, phụ nữ đã trở thành một lực lượng sản xuất trực tiếp, tạo ra của cải vật chất cho xã hội. Đồng thời, phụ nữ có vai trò quan trọng trong việc sáng tạo và gìn giữ các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Đặc biệt, người phụ nữ còn đảm nhận chức năng thiêng liêng là tái sản xuất sức lao động cho xã hội thông qua vai trò làm vợ, làm mẹ – yếu tố quyết định đến sự tồn tại và phát triển của mỗi gia đình.
Nhìn lại lịch sử hào hùng của dân tộc, chúng ta không thể không tự hào về những tấm gương phụ nữ kiệt xuất đã góp phần làm nên những trang sử vẻ vang. Ngay từ buổi đầu dựng nước, hình ảnh các vị nữ tướng như Bà Trưng, Bà Triệu đã trở thành biểu tượng của tinh thần yêu nước và ý chí quật cường của dân tộc. Lời thề của Hai Bà Trưng trong “Thiên Nam ngữ lục” đã trở thành kim chỉ nam cho tinh thần đấu tranh giải phóng dân tộc của người phụ nữ Việt Nam qua các thời kỳ lịch sử:
“Một xin rửa sạch nước thù,
Hai xin đem lại nghiệp xưa họ Hùng
Ba kẻo oan ức lòng chồng,
Bốn xin vẻn vẹn sở công lênh này”.
Hay như câu nói đầy khí phách của Bà Triệu: “Tôi muốn cưỡi con gió mạnh, đạp luồng sóng dữ, chém cá kình trường ở Biển Đông, lấy lại giang sơn, dựng nền độc lập, cởi ách nô lệ, chứ không chịu khom lưng làm tì thiếp cho người” đã thể hiện rõ khí chất hiên ngang và ý chí độc lập tự cường của người phụ nữ Việt Nam.
Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, hàng triệu người phụ nữ Việt Nam đã không quản gian khổ, sẵn sàng hy sinh xương máu để bảo vệ nền độc lập tự do của Tổ quốc. Hình ảnh Mẹ Việt Nam anh hùng – Nguyễn Thị Thứ với “chín con ra đi không một đứa trở về” cùng một con rể, 2 cháu ngoại đã hy sinh trong cuộc kháng chiến đã trở thành biểu tượng bất tử của lòng yêu nước và tinh thần hy sinh cao cả:
“Chín bát hương, chín khúc ruột tái tê
Chín con ra đi không một đứa trở về
Giọt lệ chảy dài như dòng sông quê mẹ
Nỗi đau chất chồng cao tựa Trường Sơn”.
(Người mẹ Quảng Nam – Doãn Nho)
Hay như sự hy sinh anh dũng của 10 cô gái thanh niên xung phong Ngã ba Đồng Lộc với khẩu hiệu “Tim có thể ngừng đập, nhưng mạch máu giao thông không thể tắc” đã đi vào lịch sử như một bản anh hùng ca bất tử về tinh thần quyết tâm chiến đấu của phụ nữ Việt Nam. Những tấm gương hy sinh anh dũng của các nữ anh hùng như: Võ Thị Sáu, Đặng Thùy Trâm, Nguyễn Thị Định… đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho các thế hệ mai sau. Như nhà thơ Tố Hữu đã viết:
“Từ cõi chết, em trở về, chói lọi
Như tuổi em đi, ngọn cờ đỏ gọi
Em trở về, người con gái quang vinh
Cả nước ôm em, khúc ruột của mình”.
Phụ nữ Việt Nam thời đại mới
Bước vào thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế, phụ nữ Việt Nam tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang của các thế hệ đi trước, khẳng định vai trò quan trọng của mình trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Với phương châm “Giỏi việc nước, đảm việc nhà”, người phụ nữ Việt Nam ngày nay không chỉ là trụ cột của gia đình mà còn đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Trong gia đình, người phụ nữ vừa là người vợ hiền, người mẹ tảo tần chăm lo cho chồng con, vừa là chỗ dựa tinh thần vững chắc cho cả gia đình. Ngoài xã hội, phụ nữ ngày càng khẳng định được năng lực của mình trên mọi lĩnh vực từ kinh tế, chính trị đến văn hóa, giáo dục, khoa học công nghệ…
Trong lĩnh vực kinh tế, nhiều nữ doanh nhân Việt Nam đã gặt hái được những thành công rực rỡ, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế của đất nước. Theo số liệu của Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam, cứ 4 doanh nghiệp tư nhân thì có 1 doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ, đóng góp 40% của cải cho nền kinh tế. Nhiều tấm gương nữ doanh nhân tiêu biểu như: Mai Kiều Liên (Vinamilk), Thái Hương (TH True Milk), Nguyễn Thị Phương Thảo (Vietjet Air)… đã trở thành niềm tự hào của phụ nữ Việt Nam trên thương trường quốc tế. Báo cáo của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho thấy, doanh nghiệp do nữ làm chủ có hoạt động kinh doanh tốt hơn doanh nghiệp do nam giới lãnh đạo, với tỉ lệ có lãi cao hơn (64% so với 63%).
Trong lĩnh vực chính trị, phụ nữ Việt Nam ngày càng thể hiện vai trò quan trọng và tích cực của mình. Họ không chỉ nâng cao nhận thức về quyền và nghĩa vụ công dân, mà còn chủ động tham gia vào các hoạt động chính trị – xã hội. Đáng chú ý, số lượng nữ cán bộ lãnh đạo, quản lý đã tăng lên đáng kể cả về số lượng lẫn chất lượng. Nhiều phụ nữ tài năng đã được bầu chọn và bổ nhiệm vào các vị trí quan trọng trong bộ máy Đảng và Nhà nước.
Tại Quốc hội khóa XV, tỉ lệ nữ đại biểu đạt hơn 30%, góp phần quan trọng vào việc hoạch định chính sách và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, đặc biệt là những vấn đề liên quan đến phụ nữ, trẻ em và bình đẳng giới.
Trong các lĩnh vực văn hóa, y tế, giáo dục và khoa học công nghệ, phụ nữ Việt Nam cũng đang ngày càng khẳng định được vị thế của mình. Họ là những người giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, là những bác sĩ, y tá tận tụy chăm sóc sức khỏe cộng đồng, là những nhà giáo tâm huyết với sự nghiệp trồng người, là những nhà khoa học say mê nghiên cứu, sáng tạo… Tất cả đều đang góp phần quan trọng vào sự phát triển toàn diện và bền vững của đất nước.
Có thể nói, từ quá khứ đến hiện tại, phụ nữ Việt Nam luôn là niềm tự hào của dân tộc. Họ không chỉ là những người mẹ, người vợ đảm đang, tảo tần mà còn là những chiến sĩ dũng cảm, những nhà lãnh đạo tài ba, những doanh nhân thành đạt, những nhà khoa học xuất sắc… Tất cả đều đang chung tay xây dựng một đất nước Việt Nam ngày càng phát triển và thịnh vượng. Như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: “Non sông gấm vóc Việt Nam do phụ nữ ta, trẻ cũng như già, ra sức dệt thêu mà thêm tốt đẹp, rực rỡ”.
